Sıkça Sorulan Sorular
Psikiyatri Rehberi hakkında merak ettiğiniz soruların cevapları
Psikiyatrist tıp eğitimi almış bir doktordur ve ilaç yazma yetkisi vardır. Psikolog ise psikoloji eğitimi almıştır ve genellikle terapiyle çalışır. Tanı koymakta psikiyatrist yetkilidir.
Evet, bazı durumlarda psikiyatristler terapi, yaşam tarzı değişiklikleri ve diğer ilaç dışı yöntemleri önerebilir. Ancak her vaka farklıdır.
Genellikle ilk görüşmede detaylı bir öykü alınır, semptomlar değerlendirilir ve bir tedavi planı oluşturulur. İlk görüşme 30-60 dakika sürebilir.
Hafif depresyon zamanla düzelebilir, ancak çoğu zaman profesyonel yardım almak süreci hızlandırır ve nüksetmesini önler.
Uygun tedaviyle (ilaç, terapi, yaşam tarzı değişiklikleri) anksiyete büyük ölçüde kontrol altına alınabilir.
Nefes egzersizi yapmak, panik atağın geçici olduğunu hatırlamak ve sakin kalmaya çalışmak önemlidir. Uzun vadede profesyonel destek önerilir.
Tüm psikiyatri ilaçları bağımlılık yapmaz. Sadece bazı anksiyolitikler (örneğin benzodiazepinler) uzun süreli kullanımda risk taşıyabilir.
Hayır, antidepresanlar kişiliği değiştirmez; kişinin semptomlarını hafifletir ve daha dengeli hissetmesine yardımcı olur.
İlaçlar mutlaka doktor gözetiminde bırakılmalıdır. Ani bırakmalar ciddi yan etkilere yol açabilir.
Sürekli mutsuzluk, içe kapanma, okul başarısında düşüş gibi belirtiler varsa, çocuk ve ergen psikiyatristinden destek alınması önerilir.
Bazı değişiklikler normaldir. Ancak öfke patlamaları, kendine zarar verme, yoğun kaygı gibi durumlar profesyonel değerlendirme gerektirir.
Hayır. Tanılar zamanla değişebilir veya iyileşebilir. Tedaviyle kişi sağlıklı bir yaşam sürebilir.
Genellikle hayır. Ancak bazı mesleklerde (örneğin pilotluk) özel değerlendirmeler yapılabilir.
Kişiye, tanıya ve tedaviye bağlı olarak değişir. Bazı durumlar kısa sürede toparlarken, bazıları uzun süreli destek gerektirebilir.
Sürekli yorgunluk, isteksizlik, ilgisizlik gibi belirtiler depresyonla ilişkili olabilir ama başka fiziksel ya da psikolojik nedenleri de olabilir. Psikiyatrist değerlendirmesi önemlidir.
Uykusuzluk hem fiziksel hem de psikolojik sorunlardan kaynaklanabilir. Özellikle stres, kaygı ve depresyon uykuyu ciddi şekilde etkileyebilir.
Sosyal kaygı bozukluğu olabilir. Uygun terapi ve gerekirse ilaç desteğiyle bu durum önemli ölçüde düzeltilebilir.
Hayır. Psikiyatriste gitmek, ruh sağlığına önem verdiğinizin göstergesidir. Ruh sağlığı, fiziksel sağlık kadar önemlidir.
Kesinlikle hayır. Ruhsal hastalıklar tıpkı şeker hastalığı, tansiyon gibi tıbbi durumlardır ve tedavi edilebilir.
Reşitseniz (18 yaş üzerindeyseniz), kendi isteğinizle psikiyatri desteği alabilirsiniz. Ailenizle açık iletişim kurmak da süreci kolaylaştırabilir.
Hafif düzeyde sorunlarda terapi öncelikli olabilir. Orta-şiddetli vakalarda ilaç ve terapinin birlikte uygulanması daha etkili sonuç verir.
Evet, lisanslı uzmanlar tarafından verilen online terapi ve danışmanlıklar etkilidir. Ancak kişisel bilgilerin gizliliği açısından güvenli platformlar kullanılmalıdır.
Devlet hastanelerinde SGK kapsamında ücretsiz ya da düşük ücretli hizmet alınabilir. Özel muayenehanelerde ise ücretler değişkenlik gösterir.
Kişinin ruh halinde dönemsel olarak ciddi yükselme (mani) ve çökkünlük (depresyon) yaşaması ile karakterizedir. Tanı için detaylı değerlendirme gerekir.
Obsesif kompulsif bozukluk tedavi edilebilir. Bilişsel davranışçı terapi ve ilaç tedavisi etkili sonuç verir.
Evet. Erken tanı ve doğru ilaç tedavisiyle şizofreni kontrol altına alınabilir ve kişi işlevsel bir yaşam sürebilir.